Ελευθερία

      Ο φυσικός κόσμος υπόκειται στους φυσικούς νόμους. Η λογική σκέψη είναι κομμάτι αυτής της νομοτέλειας του φυσικού κόσμου: υπόκειται στους νόμους της λογικής, των μαθηματικών. Η σκέψη εν γένει, εκτός απο τους νόμους της λογικής, υπόκειται και στους νόμους της ψυχολογίας, δηλαδή τις λογικές πλάνες που επηρεάζονται και διαμορφώνονται από τις εμπειρίες: τους φόβους, τα τραύματα, τις αντιλήψεις, τον ιδεολογικό προγραμματισμό—με μια λέξη, ας πουμε, την κοσμοθεωρία του κάθε ανθρώπου. Επομένως, όταν χρησιμοποιείς την σκέψη για να επιλέξεις τί θες, η θέλησή σου δεν είναι ελεύθερη αλλά δέσμια της φυσικής νομοτέλειας.

     Ωστόσο υπάρχουν πράγματα εκτός—ή μάλλον υπεράνω—αυτής της φυσικής νομοτέλειας: η ίδια η ύπαρξη του φυσικού κόσμου, οπως και η ύπαρξη της συνείδησης, δεν μπορούν να εξαχθούν από την φυσική νομοτέλεια. Αποτελούν κυριολεκτικά θαύματα. Το οτι υπάρχει ο κόσμος είναι ένα συνεχόμενο θαύμα, το οτι υπάρχουμε εμείς και οι αισθήσεις μας είναι ένα συνεχόμενο θαύμα, και το οτι, ανάμεσα σε όλες τις υπόλοιπες φωνές (της λογικής, των εμπειριών, του κοινωνικού προγραμματισμού), υπάρχει και μια ζωηρή—ζωογόνος και δημιουργική—φωνή μέσα μας είναι ένα συνεχόμενο θαύμα.

     Η θέληση είναι ελεύθερη όταν ακολουθείς όχι την σκέψη, αλλά αυτό που είναι ζωντανό μέσα σου. Η ελευθερία δεν έρχεται με την πράξη της επιλογής, αλλά με το να μάθεις να διακρίνεις, να αφουγκράζεσαι, και να υπηρετείς το διαρκές θαύμα μέσα σου. Αυτή είναι μια μάθηση που είναι ταυτόχρονα και το αντίθετο της μάθησης. Είναι μια προσπάθεια που είναι ταυτόχρονα και αβίαστη. Μια πράξη που είναι ταυτόχρονα και απραξία. Κατ' αντιστοιχίαν, η βαθύτερη σημασία της αλήθειας είναι η άρση της λήθης: είναι η ανάμνηση—η επαναφορά στη μνήμη—του ατέρμονου θαύματος στο οποίο στηρίζεται η πραγματικότητα. Επομένως, τουλάχιστον υπό μια σημαντική έννοια, η αλήθεια δεν περιμένει να την ανακαλύψουμε στην εξωτερική πραγματικότητα. Περιμένει να την ανακαλύψουμε—να ξεσκεπάσουμε αυτό που έχει καλυφθεί—μέσα μας. Έτσι και η ελευθερία δεν κρύβεται στην πράξη της επιλογής, αλλά σε αυτή της αφιέρωσης.

Inner world

    Your body is a part of the material world that you get to experience from the inside. From sensations of soft tingling to tightness to pain… that’s your direct experience of the condition of the matter of your body at any given moment.

    And you don’t just get to experience the state of the matter in your body (the “just” in this sentence verging on satire, as if to say “not just a veritable miracle”): your body is a living part of the material world.


    One could perhaps say that the matter within a rock changes in rather small, simple and slow ways. Or that the matter within a glass of water moves faster compared to a rock and changes states by freezing and thawing, but is still comparatively inert. The matter within a living body, however… that’s innumerable movements, an unfathomable number or chemical reactions, incredibly complex changes in activity and form in each and every instant, the complexity of which is no smaller than the complexity of the physical world at large. In fact, it is an expression of the laws of physics, as intricate and as majestic as any other part of the cosmos.


    We get to directly experience a living part of the universe from the inside. Our ever-changing sensations, the inexpressible subtlety of our ever-transforming emotional states, all of our thoughts, phantasies and dreams… the manifestations in our internal world are expressions of the universe as real, as glorious and as meaningful as anything we might ever hope to observe outside of us (even our amazement at the wonders of the outside world could perhaps be viewed as stemming from our desire to ultimately understand ourselves). And, them being expressions of the inner workings of nature herself, I think one would be well justified to say that they are also a direct personal portal to the wisdom of the universe. All we need to do is direct our attention, curiosity and adventurous spirit for exploration on these marvels.